ابتدا باید گفت چرا از تراز استفاده میشود و اهیمت دارد.سوال اول اینجاست که برای اینکه افراد یک آزمون را رتبه بندیکنیم ,از چه راهی استفاده شود.
ممکن است بگویید می‌توانیم براساس نمره‌ی خامی(درصد یا نمره آزمون) که کسب نموده‌اند ,به ترتیب نمره رتبه‌بندی می‌کنیم. ولی بزارید مثالی برای شما بزنم.مثلاً شما نمره ۱۸می‌گیرید و در جایگاه اول قرار می‌گیرید اما فردای همان روز یک آزمون دیگر گرفته میشود و شما در آن آزمون هم ۱۸می‌گیرید اما این بار در جایگاه آخر قرار می‌گیرید. چرا؟ چون دیروز سؤالات سخت بوده و امروز سؤالات آسان. متوجه می‌شوید مشکل چیست؟ نمره ۱۷شما یک بار ارزش بالاترین را داشت و یک بار ارزش پایین‌ترین!
پس نمی‌توان نمره‌ی خام را ملاک خوبی برای رتبه بندی درنظر گرفت.
در بحث تراز ما دنبال یکسان‌سازی ارزش نمره و نرمال‌سازی هستیم. یعنی ترازی که می‌گیرید همیشه ارزشش همان باشد و اینکه تراز کل نسبت به همه دروس سنجیده شوید. در ترازبندی کل، تک‌تک دروس مهم می‌شوند یعنی هر چه دیگران به آن درس، کمتر پاسخ صحیح دهند، ارزش آن درس بالاتر می‌رود و اینکه سطح بقیه افراد چطور باشد، روی تراز شما تراز معمولا عددیست بین ۰ تا ۱۰۰۰۰ و گاهی اوقات روی ۱۵۰۰۰ نیز تنظیم میکنند بستگی به تعداد شرکت کنندگان دارد.
درواقع تراز یک دید کلی از عملکرد داوطلب نسبت به بقیه داوطلبان به وی می‌دهد و با تحلیل تراز هر آزمون می‌تواند میزان پیشرفت خود را نسبت به دیگران ببیند و متناسب با آن به تغییر یا اصلاح برنامه مطالعاتی خود بپردازد.
تعریف کارنامه :
دانشآموز می‌تواند نتایج زحمات دو هفته‌ای خود را تحت عنوان کارنامه آزمون در بعد از ظهر همان روز دریافت کند که با تجزیه و تحلیل آن بهطور کامل با نقاط قوت و چالشی خود روبه‌رو شود و برای دو هفته‌ی بعد برنامه‌ای متناسب با آن در نظر بگیرد.
کارنامه شامل موارد زیر میباشد:
نمره‌ی خام ( درصد ) هر درس که از فرمول زیر محاسبه میشود:
True : تعداد پاسخ‌های صحیح
False : تعداد پاسخ‌های غلط
Total : تعداد کل سؤالات
تعداد کل سوالات
تعداد درست و غلط و نزده در هر درس
نمره تراز هر درس
رتبه در هر درس
میانگین نمره خام داوطلبین و نفرات برتر
نمره تراز و رتبه در دروس عمومی و اختصاصی
نمره تراز و رتبه کل
نکته جالب محاسبه رتبه داوطلب در کل کشور و تراز کل وی در صورت اجتناب از زدن گزینه‌های غلط هست که با تحلیل آن مطالب ارزشمندی قابل استخراج هست.
ضریب رشد که درصورت مثبت بودن به معنای پیشرفت و در صورت منفی بودن به معنای پسرفت هست.
نمودار پیشرفت که با مشخص کردن ترازهای اختصاصی و عمومی و تراز کل روی نمودار در هر آزمون میزان پیشرفت دانشآموز را مشخص میکند و با نمایش خطی ٬صعودی یا نزولی بودن روند پیشرفت را نشان می‌دهد.
تصویر پاسخبرگ داوطلب بهمراه مشخص بودن گزینه های درست و غلط و نزده.
و در نهایت تعداد کل شرکت کنندگان در کشور.
نکته قابل توجه نحوه‌ی استفاده از کارنامه جهت تحلیل میباشد. توصیه میشود که از روش کل به جز برای تحلیل استفاده شود به این صورت که ابتدا از جدول مربوط به ترازهای عمومی و اختصاصی و تراز کل استفاده شده و یک دیدی کلی به عملکرد دانشآموز پیدا شود و سپس با نگاه به نمرات خام هر درس و تراز آنها و تعداد غلط و نزده ها مشکلات مهارت آزمون و نحوه‌ی تست زنی و نقاط قوت و ضعف را دید و راه‌کارهایی کارشناسانه جهت رفع مشکلات مربوطه داد و با اصلاح روشهای مطالعه و تست زنی و برنامه‌ی مطالعاتی برای هفته‌های آتی به پیشرفت دست یافت. به عنوان مثال دانش آموزی که همه تستها را چه غلط و یا چه درست می‌زند ٬دانش‌آموزی استرسی است که استراتژی مناسب برای گذر از تستهای شک دار ندارد.
بعد از برگزاری هر آزمون دانش‌آموزان عزیز می‌توانند با مراجعه به مشاور خود به تحلیل کارنامه‌ی بپردازند. منظور از تحلیل ٬بررسی کارشناسانه‌ی کارنامه به صورت دقیق و ریز به ریز درصد و تراز هر درس و تراز کل میباشد که با توجه به این تحلیل کارشناسانه می‌توان نقاط قوت و ضعف دانشآموز در هر درس را پیدا کرد و برای آن راه‌کار مناسب ارائه داد تا با به کارگیری آن شاهد پیشرفت تراز دانش‌اموز در آزمون بعد باشیم.
شاید می‌توان گفت مهمترین کاری که هر دانشآموز بعد از شرکت در آزمون باید انجام دهد تحلیل آزمون است. به عبارتی دیگر آزمون بدون تحلیل مساوی انجام کاری کم اثر است. چرا که ما تقریبا ۲ هفته برای هر آزمون روی مسائل مختلف ( اعم از برنامه ریزی اجرای روشهای مختلف خواندن و تست زدن در دروس عمومی و اختصاصی و مسائل مرتبط دیگر ) وقت می‌گذاریم و باید به نحوی پی به نقاط قوت و ضعف و درست یا اشتباه بودن مسیری که در این ۲ هفته طی نموده‌ایم ببریم. انیجاست که تحلیل آزمون اهمیت ویژه‌ای پیدا میکند. در واقع تحلیل آزمون یک دید کلی نسبت به مسائل مختلف تحصیلی به ما می‌دهد تا بتوانیم هرچه بهتر و بهینه‌تر مسیر آینده‌ی تحصیلی خود را بسازیم و برای آزمون بعدی با یک برنامه اصلاح شده‌ی اثر بخشی خود را افزایش می‌دهیم. بنابراین هدف اصلی تحلیل آزمون اصلاح مسیر است که منجر به اصلاح و یا تغییر در موارد زیر است:
برنامه ریزی هفتگی
روش مطالعه
روش تست زنی
نقاط قوت و ضعف در دروس مختلف
نکته دیگری که در نتیجه‌ی این تحلیل ظاهر میشود بهبود نحوه‌ی حالت‌گیریه دانش‌آموزان نسبت به دروس مختلف است به این معنا که دانش‌اموزان بعضا نسبت به دروسی که کمی در آنها ضعیف هستند حالت منفی می‌گیرند و این حالت در کمیت و کیفیت میزان زمانی که برای درس مربوطه می‌گذاند تأثیر گذار است. که در واقع در فضای آزمون و تحلیل آن این حالت گیری بهبود پیدا میکند.
درباره این سایت